Tadeusz Kantor, moje osobiste fascynacje

Kiedy parę lat temu spotkałem się w Hucisku z Marią Stangret Kantor – udzieliła mi swojego błogosławieństwa:

Tak zaczęła się moja przygoda z tym miejscem. Dziś zapraszam w to miejsce turystów (nawet całe grupy) i cytując Kantora mówię: "Mam Wam coś do powiedzenia ... "

Letnia, drewniana willa w małopolskim Hucisku, do której z Wieliczki doprowadzają polne drogi, z zewnątrz pewnie przypominałaby tradycyjną zakopiańską chatę, gdyby nie kilka burzących architektoniczne schematy szczegółów: wyrastająca ponad strzelistym dachem półokrągła wieża przypomina basztę średniowiecznego zamku, podobnie jak biała kamienna podmurówka i wysoki komin. Jak Mistrz twierdził „takie trochę pomieszanie grodu warownego z góralszczyzną”. Niespodzianek jest więcej. Jak to u Kantora - bo ten dom jest opowieścią o nim i jego teatrze.

Hucisko, to obok Wielopola Skrzyńskiego, krakowskiej Cricoteki i Galerii Krzysztofory, jeden z najważniejszych adresów na kantorowej mapie miejsc. Właśnie tu miał powstać dom-muzeum, dedykowany wspólnej pracy Tadeusza Kantora i Marii Stangret. Wybór miejsca był oczywisty. W sąsiedztwie wakacje spędzali m.in. Jerzy i Lidia Skarżyńscy z Grupy Krakowskiej, Lila Krasicka, aktorka Cricot 2, a także Kazimierz Mikulski. W 1989 r. do tego grona dołączył także Kantor z żoną i silną architektoniczną wizją.

Projektowanie domu było dla Kantora przygodą zawodową podobną do tych, którą przeżywali aktorzy Teatru Cricot 2. Teatr i architektura mają ze sobą wiele wspólnego, to gra zespołowa. A Kantor znakomicie kierował ludźmi i pilnował, by wszystkie projekty były zgodne z jego ideą. Dzięki temu powstała opowieść, jaką jest ten dom - wieża to symbol niezależności, suwerenności, taka była przecież twórczość Tadeusza Kantora, wolna, przełamująca schematy.

Na trzech kondygnacjach willi w Hucisku znajdziemy kontynuacje historii, które dobrze znamy z teatru. Ta opowieść snuta od kilku dekad w drewnie, cegle, betonie i tynku trwa nadal. Nadal nas zaskakuje tym, że przechodząc z jednego pomieszczenia do drugiego widzimy nie to, czego się spodziewamy, nagle skręcamy w innym kierunku, nie do tego pomieszczenia, o którym myśleliśmy. To jest właśnie spektakl, który nam Tadeusz Kantor zaaranżował .Kantor użył do tego materiałów, które znamy ze sceny. Ten dom to Kantor!

We wspomnieniach Doroty Krakowskiej czytamy, że Kantor we wszystkich miejscach w których mieszkał na różnych etapach życia, budował swoją własną przestrzeń. Meble przerabiał i zmieniał ich funkcje, rozmontowywał stoły, a łóżka zamieniał na przykład w skrzynie na obrazy. W poszukiwaniu oryginalnego kantorowego dizajnu, zaglądamy z naszymi kamerami do środka willi i już na parterze w korytarzu zaskakuje nas ustawiony w nietypowym miejscu biały kominek i kuchnia ze starodawnym piecem. Lech Stangret, kiedyś aktor Cricot 2, a dziś dyrektor Fundacji im. Tadeusza Kantora, mówi, że chodziło o odtworzenie atmosfery domu, którą Kantor pamiętał z dzieciństwa, może nawet z Wielopola. Kantor uwielbiał siadać przy tym piecu i wysłuchiwać plotek z całej wsi, ale kiedy pracował, panowała cisza. Tu, każdy mebel jest wspólną decyzją tej niezwykłej pary - tłumaczy.

Kolejne pomieszczenia to ozdobione obrazami artystów pokoje mieszkalne i dwie pracownie. I pół hektara ogrodu z kwitnącymi wiosną magnoliami i największą atrakcją turystyczną w okolicy - ogromnym, kilkunastometrowym Krzesłem Kantora. Betonowa rzeźba została odsłonięta w piątą rocznicę śmierci artysty. Jej projekt stworzył sam Kantor w "cyklu pomników niemożliwych". To ważny obiekt na literackiej trasie zabytków Małopolski. Fundacja Kantora pracuje nad rewitalizacją domu i udostępnieniem przestrzeni publiczności oraz artystom. Lech Stangret zdradza też, że w planach jest utworzenie w Hucisku żywej placówki kultury i programu rezydencji dla młodych twórców. Zgodnie z życzeniem gospodarza.

Zapraszam - odwiedź dom Tadeusza Kantora - poznasz jego niezwykły dom oraz słynne krzesło. Nocleg zapewni Ci Amigówka. O innych atrakcjach czekających na Ciebie przeczytasz na moim blogu.